Hoe sneller geld kan worden overgemaakt, hoe sneller misdaden kunnen plaatsvinden. Instant betalingen zijn zeker in Nederland populair. Dat brengt een risico met zich mee.
Europa loopt voorop in financiële technologie (fintech) en betalingsinnovatie. Denk daarbij aan contactloze betalingen. En aan digitale portemonnees. Maar ook aan koop-nu-betaal-later (KBC) regelingen en rekening-naar-rekeningtransacties.
De snelle ontwikkeling van technologie brengt ook nieuwe mogelijkheden voor criminelen met zich mee. De Europese anti-fraudewaakhond, OLAF, ontdekte onregelmatigheden ter waarde van ongeveer €1,8 miljard in 2022.
Hoewel er op Europees en nationaal niveau wetgeving komt om burgers te beschermen, schiet deze regelgeving vaak tekort. Stelt Tata Consultancy Services. De technologische vooruitgang gaat zo snel, dat wetgeving achter de feiten aanloopt. Zo hebben criminelen een voorsprong bij het inzetten van nieuwe technologieën voor illegale activiteiten.
Instant betalingsapplicaties
Hoe sneller men geld kan overmaken, des te sneller misdaden kunnen plaatsvinden. In Nederland gebruiken veel mensen instant betalingsapplicaties. Daarmee kan men overboekingen in real-time uitvoeren. Dit ongeacht de dag of het tijdstip.
Europa maakt gebruik van SEPA instant bankoverschrijvingen. Deze technologie bepaalt onder andere dat het niet langer dan tien seconden mag duren voordat de betaaldienstverlener van de ontvanger de betaaldienstverlener van de betaler informeert of het geld is ontvangen.
Bij een succesvolle transactie moet het geld binnen deze tien seconden beschikbaar zijn voor de ontvanger. Dit houdt in dat betalingen binnen enkele seconden zichtbaar zijn op zowel de rekening van de betaler als die van de ontvanger.
Op het eerste gezicht profiteren consumenten, bedrijven, de publieke sector en betaaldienstverleners van het gemak dat instant betalingen biedt. Door het mogelijk maken van instant overschrijvingen is het venster voor interventie aanzienlijk verkleind. Dat legt enorme druk op fraudedetectiesystemen.
De ingebouwde vertragingen van traditionele betalingssystemen waren waardevol voor banken bij het monitoren van verdachte activiteiten. Zoals grote bedragen die naar onbekende rekeningen worden overgemaakt. Doordat betaaldienstverleners nu snel moeten handelen, hebben ze vaak niet de tijd om een betaling grondig te analyseren. Zo verwerken banken ook frauduleuze betalingen binnen enkele seconden.
Gelukkig zijn er manieren om de real-time criminaliteit, die gepaard gaat met de verhoogde snelheid, tegen te gaan. Het is cruciaal dat Europese banken investeren in razendsnelle beveiligingstechnologieën om gelijke tred te houden met de groeiende snelheid van transacties.
Geavanceerde analyses spelen hierin een sleutelrol. Slimme systemen die patronen en afwijkingen in het rekeninggedrag herkennen. En transacties in microseconden analyseren vormen hierbij de eerste lijn van verdediging. Door gebruik te maken van geavanceerde kunstmatige intelligentie (AI) en machine learning om afwijkingen in real-time te detecteren, kan men transacties stopzetten voor verdere controle voordat de betaling plaatsvindt.
De Europese Bankautoriteit publiceerde in 2021 aanbevelingen voor het ontwikkelen van real-time monitoring. Hun visie sluit aan bij de onze als technologieaanbieder, met aanbevelingen die suggereren dat verdenkingen van fraude of witwassen niet langer achteraf behandeld moeten worden, omdat geldtransfers op het moment van de misdaad moeten worden onderbroken.
Financiële instellingen, betaaldienstverleners en de wetshandhaving moeten nauw samenwerken en snel informatie delen om frauduleuze activiteiten op te sporen en te stoppen. Zonder deze samenwerking kan de keten van identificatie, opvolging, stoppen, rapporteren en uiteindelijk vervolgen van financiële criminaliteit niet effectief functioneren.
De eerste schakel in deze keten ligt bij de banken, die verantwoordelijk zijn voor het implementeren van beveiligingsaanbevelingen en het investeren in technologieën om het geld van hun klanten te beschermen. Het is opvallend dat tot nu toe nog geen enkele bank in de EU volledig heeft voldaan aan de aanbevelingen van de Europese Bankautoriteit, met uitzondering van de Maltese Bank of Valletta, die plannen heeft aangekondigd voor een real-time op AI gebaseerde monitoringsoplossing.
Het vinden van de balans
Uiteindelijk is het voor banken een kwestie van balans: ze willen financiële criminaliteit voorkomen, maar ook de snelste en meest gemakkelijke bankdiensten aanbieden. Om de juiste verhouding tussen snelheid en veiligheid te vinden, moeten banken consumenten de voordelen van real-time betalingen bieden, terwijl ze ook robuuste beveiligingsmaatregelen implementeren.
Nieuwe technologieën zijn niet effectief zonder de juiste beschermingen. Europese banken, toezichthouders en overheden moeten in gesprek gaan met technologieproviders. Dit om te begrijpen wat er nodig is terwijl we ons blijven aanpassen aan innovatie. Zonder duidelijke richtlijnen kan innovatie niet als succesvol worden beschouwd, en hoewel gemak belangrijk is, moet de veiligheid van burgers altijd vooropstaan.