De Europese Commissie heeft woensdag de eerste boetes uitgedeeld onder de Digital Markets Act (DMA). Apple kreeg een boete van €500 miljoen opgelegd voor het overtreden van de regels rond app stores, terwijl Meta een straf van €200 miljoen ontving vanwege het ‘betalen of toestemmen’-model voor advertenties op Facebook en Instagram.
De DMA is sinds begin 2024 van kracht en stelt nieuwe regels op voor hoe technologiebedrijven op de Europese markt moeten opereren. De boetes zijn het resultaat van een jaar durend onderzoek naar de activiteiten van de grote Amerikaanse techbedrijven. Beide bedrijven werden niet alleen beboet maar kregen ook verdere instructies om hun gedrag aan te passen.
Naast de boete heeft Apple een cease-and-desist order gekregen die het bedrijf verplicht om verdere productwijzigingen door te voeren, meldt Politico. Dat heeft een aardig tempo nodig, want de wijzigingen moeten vóór eind juni zijn doorgevoerd. Als Apple niet aan deze eisen voldoet, kan de Commissie voor elke extra dag van overtreding aanvullende boetes opleggen. De Commissie beoordeelt momenteel ook wijzigingen die Meta eind vorig jaar heeft doorgevoerd om aan de regelgeving te voldoen.
Maatregelen en mildere straf dan verwacht
De opgelegde boetes zijn aanzienlijk, maar vallen toch lager uit dan eerdere antitrust-boetes die de EU vorig jaar uitdeelde: €1,8 miljard aan Apple voor het misbruiken van zijn dominante positie bij de distributie van muziekstreaming-apps, en €797 miljoen aan Meta voor het opdringen van zijn rubrieksadvertentieservice aan socialemediagebruikers.
De DMA is een belangrijke pijler in de Europese digitale regelgeving. In mei 2023 is de wet officieel ingegaan, waarna de Commissie ‘poortwachters’ heeft aangewezen – de grootste online platforms waar gebruikers nauwelijks omheen kunnen. Deze poortwachters moeten zich aan diverse verboden en verplichtingen houden op straffe van hoge boetes.
Gemengde beslissingen
In totaal nam de Commissie woensdag vijf DMA-gerelateerde beslissingen. Naast de boetes ontvingen zowel Meta als Apple ook een positieve beslissing. De Commissie maakte bekend dat ze een onderzoek naar Apple’s naleving van de DMA-regels voor browsers en standaardapps heeft afgesloten na wijzigingen die concurrenten zoals Mozilla in staat stelden voet aan de grond te krijgen op iOS-apparaten.
Daarnaast heeft de Commissie een beslissing ingetrokken die Facebook Marketplace als een gereguleerde dienst aanwees, waardoor dit deel van Meta’s bedrijfsactiviteiten niet langer onder de DMA valt.
De Europese Commissie koos er echter voor om haar handhavingsinspanningen tegen Apple’s App Store op te voeren. Dit gebeurt door het bedrijf een aanklacht te sturen over zijn omgang met alternatieve app-marktplaatsen. Deze voorlopige bevindingen moeten nog verder worden onderzocht, maar kunnen in de toekomst tot meer DMA-boetes voor Apple leiden.
Uit eerdere zaken weten we dat dit niet de eerste keer is dat Meta een boete krijgt; in november 2024 legde de Europese Commissie al een boete van €797,72 miljoen op voor het misbruiken van zijn dominante positie op de markt voor persoonlijke sociale netwerken. De aanpak van de grote techbedrijven door de EU lijkt daarmee een consistente lijn te volgen, ondanks de internationale druk.