Kunstmatige intelligentie (AI) kan bedrijven op de lange termijn aanzienlijk versterken, maar eerst moeten ze een uitdagende overgangsfase doorstaan. Dat blijkt uit een nieuwe studie die werd gepresenteerd tijdens een conferentie van de Europese Centrale Bank (ECB).
De onderzoekers, onder wie Kristina McElheran van de Universiteit van Toronto, analyseerden gegevens van het Amerikaanse Census Bureau en enquêtes uit de periode 2017 tot 2021. Hun focus lag op de maakindustrie in de Verenigde Staten, waar vroege AI-adoptie vaak gepaard ging met een tijdelijke daling van de productiviteit.
Overleven
In tegenstelling tot de gangbare opvatting dat AI werk vooral efficiënter maakt en bestaande banen ondersteunt, laat het onderzoek zien dat bedrijven in eerste instantie juist te maken krijgen met verstoringen. Vooral het vervangen van mensen door robots bleek aanvankelijk negatieve gevolgen te hebben voor de productiviteit.
“Op korte termijn zien we veel pijn”, aldus McElheran tijdens de conferentie. Ze verklaarde de terugval als een gevolg van AI die bestaande processen verstoort, bijvoorbeeld het werken met lage voorraden in de productieketen.
Productiviteit
Toch is er hoop: bedrijven die deze moeilijke fase overleven, blijken op langere termijn beter te presteren op het gebied van verkoopgroei, productiviteit én werkgelegenheid. Wel merkt McElheran op dat vooral oudere en grotere bedrijven moeite hebben om zich aan te passen aan deze technologische omslag.
Uit de analyse van 30.000 bedrijven blijkt dat het aandeel AI-gebruikers in de onderzochte periode steeg van 7,5 procent naar 9,1 procent.
Nieuwe rollen
Tijdens de conferentie benadrukte ECB-president Christine Lagarde dat tussen de 23 procent en 29 procent van de Europese werknemers sterk worden blootgesteld aan AI. Toch hoeft dit volgens haar niet te leiden tot een ‘banenapocalyps’. Lagarde verwacht dat AI oude functies zal vervangen, maar tegelijkertijd nieuwe rollen zal creëren.
Het onderzoek onderstreept een duidelijke boodschap: wie de AI-transitie weet te doorstaan, komt er uiteindelijk sterker uit.